1. Tổng quan về kiểm kê khí nhà kính trong nông nghiệp
Nông nghiệp là một trong những lĩnh vực phát thải lượng lớn khí nhà kính do các hoạt động sản xuất như chăn nuôi, trồng trọt, sử dụng phân bón và các phương pháp canh tác truyền thống. Việc kiểm kê khí nhà kính là một bước quan trọng giúp đo lường và đánh giá mức độ phát thải, từ đó đưa ra các giải pháp hiệu quả nhằm giảm tác động tiêu cực đến môi trường và hướng tới nền nông nghiệp bền vững.
Theo các nghiên cứu, nông nghiệp đóng góp khoảng 25% tổng lượng khí nhà kính toàn cầu, trong đó có CO2 (carbon dioxide), CH4 (methane) và N2O (nitrous oxide). Những khí này có tác động mạnh đến biến đổi khí hậu, ảnh hưởng đến hệ sinh thái và cuộc sống con người. Do đó, cần có những biện pháp thích hợp để giảm thiểu lượng phát thải trong ngành này.
2. Nguyên nhân chính gây phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp
2.1. Phát thải từ chăn nuôi
- Hoạt động tiêu hóa của gia súc, đặc biệt là bò, tạo ra khí CH4, một loại khí có khả năng giữ nhiệt cao gấp 28 lần CO2 trong khoảng thời gian 100 năm.
- Quản lý chất thải chăn nuôi chưa hiệu quả dẫn đến phát thải nhiều khí nhà kính.
- Sử dụng thức ăn kém chất lượng làm tăng quá trình sinh khí CH4 trong hệ tiêu hóa của vật nuôi.
- Các phương pháp chăn nuôi tập trung, không có biện pháp quản lý khí thải tốt làm tăng lượng phát thải.
- Hệ thống chuồng trại chưa đạt tiêu chuẩn về quản lý chất thải, dẫn đến sự phân hủy yếm khí của phân gia súc và tạo ra khí CH4.
2.2. Sử dụng phân bón hóa học
- Phân bón chứa nitơ làm tăng lượng N2O, một loại khí có khả năng gây hiệu ứng nhà kính cao gấp 265 lần CO2.
- Việc lạm dụng phân bón hóa học không chỉ làm tăng phát thải khí nhà kính mà còn gây ảnh hưởng xấu đến đất và nguồn nước.
- Quá trình phân hủy phân bón trong đất giải phóng N2O, một trong những khí gây hiệu ứng nhà kính mạnh nhất.
- Sử dụng phân bón không đúng cách làm tăng lượng khí CO2 do quá trình sản xuất và vận chuyển phân bón gây ra.
2.3. Canh tác lúa nước
- Ruộng lúa nước tạo ra lượng lớn CH4 do quá trình phân hủy chất hữu cơ trong điều kiện yếm khí.
- Hệ thống canh tác truyền thống không tối ưu, làm gia tăng phát thải CO2.
- Quản lý nước kém hiệu quả trong canh tác lúa nước làm gia tăng phát thải CH4.
- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật làm tăng lượng khí CO2 từ quá trình sản xuất và phân hủy hóa chất.
- Các phương pháp cày bừa truyền thống có thể làm tăng lượng CO2 do sự phân hủy chất hữu cơ trong đất.
2.4. Sử dụng máy móc nông nghiệp
- Các loại máy kéo, máy cày sử dụng nhiên liệu hóa thạch làm tăng lượng CO2 phát thải.
- Đốt rơm rạ sau thu hoạch làm phát sinh lượng lớn CO2 và các khí ô nhiễm khác.
- Sử dụng máy móc cũ, không tiết kiệm nhiên liệu, làm tăng mức tiêu thụ năng lượng và phát thải khí CO2.
- Việc bảo dưỡng máy móc không thường xuyên dẫn đến hiệu suất kém, làm tăng tiêu hao nhiên liệu.
- Khai thác gỗ và chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất trồng công nghiệp làm giảm diện tích rừng, làm tăng phát thải CO2.
3. Giải pháp giảm phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp
3.1. Áp dụng công nghệ và kỹ thuật mới
- Sử dụng phân bón hữu cơ và chế phẩm sinh học thay thế phân bón hóa học để giảm phát thải N2O.
- Triển khai hệ thống canh tác thông minh như tưới tiêu tiết kiệm nước, luân canh cây trồng để hạn chế khí nhà kính.
- Áp dụng công nghệ AI và IoT để tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên.
3.2. Cải tiến phương pháp chăn nuôi
- Nghiên cứu và áp dụng khẩu phần ăn giúp giảm lượng CH4 sinh ra trong quá trình tiêu hóa của vật nuôi.
- Sử dụng hầm biogas để tận dụng khí thải từ chất thải chăn nuôi, giảm phát thải trực tiếp khí nhà kính vào môi trường.
3.3. Cải thiện phương pháp canh tác
- Áp dụng phương pháp canh tác lúa cải tiến như SRI (System of Rice Intensification) để giảm lượng CH4 sinh ra.
- Sử dụng kỹ thuật cấy lúa khô thay vì giữ nước ngập liên tục để giảm phát thải khí CH4.
- Áp dụng hệ thống canh tác hữu cơ, hạn chế sử dụng hóa chất nông nghiệp.
3.4. Sử dụng năng lượng tái tạo
- Triển khai các mô hình nông nghiệp sử dụng năng lượng mặt trời, điện gió thay thế cho các nguồn nhiên liệu hóa thạch.
- Sử dụng máy móc tiết kiệm năng lượng hoặc chạy bằng điện thay cho máy móc sử dụng xăng dầu.
4. Bảng thống kê lượng phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp
| Hoạt động | Khí phát thải chính | Mức độ tác động |
|---|---|---|
| Chăn nuôi | CH4 | Cao |
| Sử dụng phân bón | N2O | Cao |
| Canh tác lúa nước | CH4, CO2 | Trung bình |
| Đốt rơm rạ | CO2 | Cao |
| Máy móc nông nghiệp | CO2 | Trung bình |
Việc kiểm kê khí nhà kính là một bước quan trọng để đánh giá mức độ phát thải và tìm ra giải pháp tối ưu cho ngành nông nghiệp. Các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân cần chung tay thực hiện các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính nhằm hướng tới nền nông nghiệp bền vững và thân thiện với môi trường. Ngoài ra, chính phủ và các tổ chức quốc tế cũng cần hỗ trợ về chính sách, tài chính và công nghệ để giúp ngành nông nghiệp giảm lượng khí nhà kính một cách hiệu quả.
Liên hệ:
CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ & PHÁT TRIỂN MÔI TRƯỜNG ENVI-SOLUTIONS
Văn Phòng TPHCM: 116 Nguyễn Văn Thủ, Phường Đakao, Quận 1, TPHCM
Văn Phòng Hà Nội: Tầng 5, Tòa nhà The Golden Palm, 21 Lê Văn Lương, phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội
Hotline: 0918.01.9001
Email: info@envi-solutions.com
Website: Envi-solutions.com
|
|
|
|||||
 |
||||||