Giảm phát thải carbon: Xu hướng tất yếu giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao lợi thế cạnh tranh

Giảm phát thải carbon là gì?

Giảm phát thải carbon là tập hợp các hoạt động, công nghệ và chính sách nhằm giảm phát thải carbon – chủ yếu là khí CO₂ phát sinh từ việc sử dụng năng lượng, sản xuất, giao thông, sinh hoạt. Đây là xu hướng tâm trí toàn cầu, góp phần giúp các doanh nghiệp và gia đình quốc gia thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050.​

Tại Việt Nam, giảm phát thải carbon trở thành chiến lược bắt quân. Theo IEA, khí CO2 sử dụng hơn 76% tổng lượng khí nhà kính thế giới. Việt Nam đã cam kết giảm mức tối thiểu lượng carbon phát thải ở mức tối thiểu 43,5% vào năm 2030 và phần lớn đạt được từ khối doanh nghiệp, sản phẩm chế độ biến đổi.

Nguyên nhân phát thải carbon từ các lĩnh vực chính

Năng lượng và sản phẩm điện hơn

Hơn 2/3 lượng CO₂ Việt Nam phát sinh từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch (than, dầu, khí) trong sản xuất điện và nhiệt. Để giảm phát thải carbon , doanh nghiệp phải chuyển đổi năng lượng xanh và hạn chế hơn đá, dầu mỏ.

Công nghiệp chế biến, luyện kim, xi măng

Các ngành lớn như xi măng, thép phát thải hơn 60 triệu tấn CO2 mỗi năm. Công nghệ sản xuất cũ gây phát thải lớn, tạo chi phí thủ thuật EU-CBAM tăng cao. Đầu tư công nghệ tối ưu giúp giảm hiệu quả phát thải carbon .​

Giao thông vận tải

Mỗi lít nhiên liệu hóa thạch sinh hơn 2,3 kg CO₂. Để giảm phát thải carbon, cần chuyển sang xe điện, nhiên liệu sinh học hoặc công nghệ thủy điện xanh.

Nông nghiệp và sử dụng đất

Phát thải khí metan (CH4) – khí nhà kính cường gấp 28 lần CO2 – từ chăn nuôi, trồng hoa là khối thức lớn. Đổi mới mô hình “nông nghiệp carbon thấp” là giải pháp quan tâm giảm phát thải carbon trong ngành nông nghiệp.​

Tác động của phát thải carbon đối với doanh nghiệp

Phát thải carbon trực tiếp ảnh hưởng đến tài chính và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt. Giảm phát thải carbon là điều kiện bắt buộc nếu muốn xuất khẩu sang EU, Mỹ, Nhật với tiêu chuẩn Net Zero.

• Chi phí phát sóng tăng tốc cao do CBAM cơ chế của EU.​

• Không có báo cáo “dấu chân carbon” sẽ bị rào cản xuất khẩu.

• Đầu tư xanh, tiếng nói ESG giúp doanh nghiệp chứng minh giảm phát thải carbon với nhà đầu tư, ngân hàng, khách hàng.

Bài hay tham khảo: Đánh giá tác động môi trường của khí nhà kính

Khung pháp lý và thị trường carbon tín hiệu tại Việt Nam

Chính phủ ban hành Nghị định 119/2025/ND-CP, sửa đổi Nghị định 06/2022, Đặt nền móng cho thị trường tín chỉ carbon Việt Nam giai đoạn 2025–2028.​

Lộ trình phát triển thị trường carbon Việt Nam:

• 2025–2028: Thí điểm sàn giao dịch carbon, trao đổi tín chỉ, giảm phát thải carbon trong các lĩnh vực lớn.

• 2029: Vận chuyển chính thức thị trường nội địa carbon, quốc tế liên kết.​

• 2035–2050: Hướng tới nền kinh tế carbon thấp, cung cấp doanh nghiệp tham gia thị trường carbon, nhận hỗ trợ quốc tế.

Để tối ưu lợi ích, doanh nghiệp cần chủ động kiểm tra, xây dựng trình giảm phát thải carbon, minh bạch dữ liệu và quy trình quản lý nội bộ.

Giải pháp quan tâm giúp doanh nghiệp giảm phát thải carbon

1. Chuyển đổi năng lượng sạch
   Đầu tư điện mặt trời, tua bin gió, sinh khối hoặc thủy điện xanh là bước đầu doanh nghiệp nên phát triển khai để giảm phát thải carbon , giảm 10–40% hàng năm.

2. Ứng dụng công nghệ xanh và quy trình tối ưu
   Công nghệ tuần hoàn, IoT, AI, tái sử dụng nhiệt/nước giúp đo lường và tối ưu quy trình, nâng cao hiệu suất giảm phát thải carbon từng ngày.​

3. Triển khai hệ thống kiểm tra khai báo và báo cáo carbon
   Xây dựng báo cáo tiêu chuẩn ISO 14064-1 hoặc Giao thức GHG, xác định nguồn và lượng CO₂e, quản lý rõ ràng quá trình giảm lượng khí thải carbon .

4. Tham gia thị trường carbon tín hiệu
   Mua bán, giao dịch tín chỉ carbon giúp doanh nghiệp vừa giảm chi phí phát thải vừa tạo thu xanh từ các dự án tự nguyện hoặc hợp tác quốc tế.

5. Xây dựng văn bản hóa doanh nghiệp xanh
   Làng ghép thông giảm phát carbon vào chiến lược CSR, sản phẩm xanh, nâng cao uy tín, thương hiệu lâu dài với đối tác và khách hàng.

Doanh nghiệp tiên phong giảm phát thải carbon tại Việt Nam

• VN, PVN : chuyển đổi sang khí tự nhiên, năng lượng tái tạo, giảm >5 triệu tấn CO₂/năm, đi đầu trong chương trình giảm phát thải carbon quốc gia.​

• Vietnam Airlines : thử nghiệm SAF, mỗi chuyến bay giảm ~2 tấn CO₂, cam kết Net Zero.

• SME dệt may Đồng Nai : tiết kiệm điện, thu hồi CO₂ công đoạn Chết – giảm >28% phát thải, nhận chứng chỉ Carbon Neutral Certified.

Xu hướng toàn cầu và cơ hội mới cho doanh nghiệp Việt

Thị trường carbon toàn cầu đạt 60 tỷ USD, dự kiến ​​tăng 20%/năm. Việt Nam tiềm năng thu 1,9 tỷ USD/năm từ bán tín chỉ, cung cấp chương trình giảm phát carbon mạnh mẽ hơn.​

Lợi ích doanh nghiệp khi giảm phát thải carbon :

• Bắt đầu cung cấp chuỗi xanh toàn cầu.

• Tăng doanh thu từ tín chỉ và các sản phẩm trung tính carbon.

• Góp phần đạt Net Zero quốc gia 2050, củng cố uy tín, thương hiệu bền vững.

Kết luận 

Giảm phát thải carbon không còn là lựa chọn mà là điều kiện bắt buộc cho doanh nghiệp Việt Nam thời đại kinh tế xanh và hội nhập.
Nếu bạn cần kiểm tra tiêu chuẩn xác thực, tiết lộ quá trình giảm phát thải carbon tiết kiệm, nhân rộng dễ dàng, Envi Solution sẵn sàng đồng hành động cùng doanh nghiệp bằng công nghệ hiện đại, huấn luyện và tư vấn Net Zero riêng biệt.Đăng ký tư vấn miễn phí cùng Envi Solution – nhận tối ưu “trình giảm phát thải carbon”, kiểm tra khí nhà kính chuyên sâu, mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường xanh, phát triển bền vững ngay hôm nay.